11-10-2014
Nguyễn Trần Sâm
Quê Choa của Bọ Lập hôm 8 tháng 10 có đăng lại bài “Hoang tàn làng văn hóa 3.200 tỉ đồng” của Kiều Linh từ báo Tuổi Trẻ, kèm theo lời bình của chính Bọ. Trong lời bình này, Bọ viết:
“Uống rượu với một nhà văn Nga, ông nói: “Tụi bay đang chửi oan chính phủ tụi bay đấy. Thời còn Liên Xô tụi tao cũng chửi chính phủ tụi tao như hát hay. Bây giờ nghĩ lại thấy mình chửi oan cho họ. Không một chính phủ nào có thể làm được việc trên một đất nước người người ăn cắp nhà nhà phá hoại.”
Ta hãy thử xem nhận
định của ông nhà văn Nga này đúng đến đâu.
Trước hết, tôi xin
khẳng định rằng nhận định này có phần đúng. Cái phần đó liên quan đến nhận định
rằng Liên Xô trước khi sụp đổ và Việt Nam hiện nay là “đất nước người
người ăn cắp nhà nhà phá hoại.” Xin chỉnh lại cho chính xác hơn mà hầu hết
những người có điều kiện ăn cắp đều ăn cắp, và hầu hết những người được giao nhiệm
vụ xây dựng một cái gì đó thì đều hành động như những kẻ phá hoại.
Đúng là hiện trạng
xã hội đã đến mức mà những điều tồi tệ được gây ra cả từ phía những người dân,
thậm chí từ một số rất đông đảo. Ở VN hiện nay, ngay cả những cải cách thực sự
tốt có lẽ cũng khó mà thực hiện nổi, và người chống đối trong một số trường hợp
chính là đông đảo quần chúng. Sự thất bại của việc chống tiêu cực trong thi cử
là một ví dụ. (Tuy nhiên, tôi không có ý nói rằng các quan chức của bộ GD-ĐT
chống thật lòng!)
Tôi sẽ không đi
chứng minh rằng phần này trong nhận định của ông nhà văn Nga là đúng, vì đây
không phải điều chính mà tôi muốn nói ở đây. Vị nào không tán thành thì xin cứ
coi rằng điều vừa nêu là sai. Điều tôi quan tâm là trả lời 2 câu hỏi sau, để từ
đó xem xét lại phần đầu trong nhận định của ông người Nga (và cũng là của một
số vị trí thức nước ta).
Một: Có phải chính
phủ LX trước đây và chính phủ VN hiện nay đã sinh ra trên hai đất nước mà ngay
từ đầu đã “người người ăn cắp nhà nhà phá hoại” hay không?
Hai: Trên một đất
nước như vậy, liệu có phải chính phủ vẫn không ăn cắp và phá hoại hay không?